Dik üçgen ve trigonometri
Pisagor teoremi
- Bir dik üçgende hipotenüsün uzunluğunun karesi , dik kenarların uzunluklarının karelerinin toplamına eşittir.Buna Pisagor teoremi denir.
Yukarıdaki dik üçgende a2 + b2 = c2
Oklid teoremi
- Bir dik üçgende hipotenüse ait yüksekliğin uzunluğunun karesi , bu yüksekliğin hipotenüste ayırdığı parçaların uzunluklarının çarpımına eşittir.Buna Oklid teoremi veya Oklid yükseklik bağıntısı denir.
Yukarıdaki dik üçgende h2 = p.k
Yukarıdaki şekilde- b2 = k.a
- c2 = p.a
Dik üçgende dar açıların trigonometrik oranları
-
Bir dik üçgende bir dar açının karşısındaki dik kenarın uzunluğunun hipotenüsün uzunluğuna oranına o açının sinüsü denir.
ABC üçgenin ⍺ açısının sinüsü sin⍺ şeklinde gösterilir.
sin⍺ = -
Bir dik üçgende bir dar açının komşu dik kenar uzunluğunun hipotenüsün uzunluğuna oranına o açının kosinüsü denir.
ABC üçgenin ⍺ açısının cosinüsü cos⍺ şeklinde gösterilir.
cos⍺ = -
Bir dik üçgende bir dar açının karşısında bulunan dik kenarın uzunluğunun , komşu dik kenar uzunluğuna oranına o açının tanjantı denir.
ABC üçgenin ⍺ açısının tanjantı tan⍺ şeklinde gösterilir.
tan⍺ =
tan⍺ = olur. -
Bir dik üçgende bir dar açının komşu dik kenar uzunluğunun , karşısında bulunan dik kenarın uzunluğuna oranına o açının kotanjantı denir.
ABC üçgenin ⍺ açısının kotanjantı cot⍺ şeklinde gösterilir.
cot⍺ =
cot⍺ = olur.
tan⍺ = olur.
Baçı açıların trigonometrik oranları
Açı | sin | cos | tan | cot |
---|---|---|---|---|
30o | ||||
60o | ||||
45o | 1 | 1 |
Birim çember
- Merkezi orjin ve yarıçapı 1 birim olan çembere birim çember denir.
Yukarıdaki birim çemberde POH dik üçgeninde cos⍺ = x ve sin⍺ = y olur.Bu yüzden P(x,y) = P(cos⍺,sin⍺) olur.
P noktasının apsisi cos⍺ , ordinat sin⍺ dir.x eksenine kosinüs ekseni , y eksenine ise sinüs ekseni denir.
Geniş açıların sinüsleri pozitif , diğer trigonometrik oranları ise negatiftir.
Açı | sin | cos | tan | cot |
---|---|---|---|---|
0o | 0 | 1 | 0 | tanımsız |
90o | 1 | 0 | tanımsız | 0 |
180o | 0 | -1 | 0 | tanımsız |